Τα πανηγύρια στα εξωκλήσια είχαν μια άλλη μορφή και λαογραφική διάσταση. Εξαιτίας.των πολλών εκκλησιών στην αγροτική περιοχή του χωριού, το πανηγύρι στα ξωκλήσια από μόνο του αποτελούσε μια σημαντική πηγή τόνωσης του θρησκευτικού συναισθήματος, της συναδέλφωσης και της κοινωνικότητας των Καλαμωτούσων.
Σε κάθε πανηγύρι ο Ηγούμενος μία ημέρα πριν έπρεπε καταρχήν να επιμεληθεί το άσπρισμα, τον καθαρισμό και το σημαιοστολισμό της εκκλησίας. Επιπλέον την παραγγελία άρτων που θα μοιραστούν στους πιστούς. O Ηγούμενος θα πρέπει επίσης να καλέσει στο πανηγύρι όσους τύχει να το αγνοούν και φυσικά να το υπενθυμίσει στους ιερείς και τους ψάλτες.
Τα παλαιά χρόνια η μετάβαση στο ξωκλήσι γινόταν πολύ πρωί τη μέρα της γιορτής του Αγίου, και σε ορισμένα ξωκλήσια αποσπερίς, με τα μεταφορικά μέσα της εποχής εκείνης, γαϊδούρια, φοράδες. και άλογα, με τα καλά τους καπίστρια και σελιβάρια, τα περισσότερα από τα οποία έφερναν μια τριγωνική πέτσινη δάση, στολισμένη με γαλάζια φταρμόχαντρα, που κοσμούσε το μέτωπο του ζώου (κουτελίτης).
Μετά τη θεία Λειτουργία και την αρτοκλασία, με ευθύνη και φροντίδα του Ηγούμενου (του εκπροσώπου του αδελφάτου που είχε την επιστασία του ναού εκείνη τη χρονιά), προσφέρονταν φαγητά στους προσκυνητές, που μαγειρεύονταν στο χώρο του ναού από την οικογένεια του και σερβίρονταν πάνω σε ξύλινα μαδέρια που στηρίζονταν σε μεγάλες πέτρες, με τη βοήθεια των άλλων μελών του αδελφάτου. Στραγάλια, αμύγδαλα, σαλάτες με παστές σαρδέλες, φασόλες και βραστός μπακαλιάρος, ρέγγες, τυριά και τοπικό ρακί προσφέρονταν με αφθονία, και πολλές φορές ακολουθούσε και κυρίως γεύμα με άσπρο πιλάφι, κοκκινιστό κρέας και ντόπιο γλυκό κρασί.Γρήγορα ο κόσμος ερχόταν σε κέφι και άρχιζαν τα τραγούδια, οι μανέδες για τον Ηγούμενο και ο χορός. Αρκετές φορές μάλιστα τους αυτοσχέδιους τραγουδιστές συνόδευαν μουσικά όργανα, που οι κάτοχοι τους είτε έρχονταν ως προσκυνητές στο πανηγύρι είτε τους καλούσε ο Ηγούμενος.
Μετά το μεσημέρι, όλοι μαζί σε μια πομπή ξεκινούσαν για το χωριό με τα ζώα στολισμένα με μυρσινιές και λουλούδια, ενώ τα σαμάρια ήταν καλυμμένα με τα σαμαρόπανα,-τετράγωνα υφάσματα φτιαγμένα από τη συναρμολόγηση μικρότερων ρούχινων υπολειμμάτων-. Οι αστεϊσμοί, τα τραγούδια και το κέφι συνεχίζονταν μέχρι το χωριό, στο οποίο περιφέρονταν καβάλα στα ζώα και κατέληγαν στο σπίτι του Ηγούμενου, όπου άρχιζαν τους μανέδες και κερνιόνταν από τους οικείους. Έτσι τέλειωνε το σημαντικό αυτό έθιμο, από τα πιο αγαπημένα των προγόνων μας.
Ας κάνουμε τα πανηγύρια του τόπου μας, πανηγύρι της καρδιάς μας, κρατώντας σωστά την πίστη του Χριστού μας
Τα Μαστιχοχωρούσικα Νέα σας παρουσιάζουν φωτογραφίες, των περασμένων χρόνων από τα πανηγύρια στα εξωκλήσια.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ AΡXEIOY
