Οδοιπορικό στα χωριά της βόρειας Χίου, - Φυτά -

 

Συνεχίζοντας το οδοιπορικό στα χωριά της Χίου, τα Μαστιχοχωρούσικα Νέα βρέθηκαν στα Φυτά σε ένα όμορφο μικρό χωριό της Βόρειας Χίου, όπου συναντήσαμε τον Γιώργο Παρασκευόπουλο, ο οποίος στις επερχόμενες εκλογές κατεβαίνει ως Δημοτικός Σύμβουλος Χίουυ με τον Συνδυασμό Σύμπραξη Δημιουργίας με υποψήφιο Δήμαρχο Χίου τον Σταμάτη Κάρμαντζη και στη συνέχεια μας ξενάγησε στα αξιοθέατα του χωριού του.

Τα Φυτά είναι μικρό χωριό της βόρειας Χίου (ένα από τα λεγόμενα «Βορειόχωρα»), σε οδική απόσταση 40 χιλιομέτρων από την πόλη της Χίου. Παλαιότερα ήταν έδρα ομώνυμης κοινότητας, ενώ σήμερα υπάγεται στο ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Χίου, το οποίο περιλαμβάνει και τον οικισμό Κηπουριές. Το μεσοσταθμικό υψόμετρο του χωριού είναι 480 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας τα Φυτά το δεύτερο υψηλότερο χωριό της Χίου μετά τη Σπαρτούντα (530 μέτρα). Πραγματικά, αμφότερα τα χωριά αυτά συγκαταλέγονται ανάμεσα στα λεγόμενα «Χωριά του Πελινναίου», του υψηλότερου δηλαδή βουνού του νησιού. Τα Φυτά είναι κτισμένα στη δυτική πλαγιά του, με θέα προς την Αμανή και το ανοικτό Αιγαίο. Κοντινότερος οικισμός είναι το χωριό Κηπουριές, ενάμισυ περίπου χιλιόμετρο προς τα νότια και χαμηλότερα. Στη συνέχεια του ίδιου δρόμου προς τα βόρεια συναντάμε τη Σπαρτούντα.

Ιστορικά, τα Φυτά αναφέρονται ως «πολύ υπό των περιηγητών επαινούμενα» κατά τους περασμένους αιώνες (Ζολώτας) καθότι το δροσερότερο και πιο πολυάνθρωπο από τα χωριά του Πελινναίου, και προπαντός για την πολύυδρη «πηγή του χωριού». Αυτή η δροσερή πηγή είναι γνωστή σήμερα ως «Νερό του Αγγέλου» και αναβλύζει από τη ρίζα ενός θεόρατου πλατάνου. Γενικά οι πηγές των Φυτών κινούσαν οκτώ νερόμυλους κατά το παρελθόν. Πάνω από τα Φυτά, η πλαγιά του Πελινναίου καλύπτεται από πυκνό πευκοδάσος. Τα Φυτά είχαν και φρούριο (κτίσθηκε το 1516), παρόμοιο με αυτό των Αυγωνύμων, «έφερον δε άριστον οίνον μέλανα αλλά και ξανθόν, κατά τους πατριδογράφους» (Ζολώτας).

Οι κάτοικοι των Φυτών ασχολούνται με την καλλιέργεια ελαιοδένδρων, οσπρίων, λαχανικών και δημητριακών, καθώς επίσης και με τη μελισσοκομία και την κτηνοτροφία. Η εξέλιξη του πληθυσμού των Φυτών στις επίσημες απογραφές, τυπικό δείγμα μαρασμού της ελληνικής επαρχίας, φαίνεται στον πίνακα.

Πληθυσμός των Φυτών

`Ετος απογραφής	Κάτοικοι
1951	229
1961	123
1971	91
1981	86
1991	57
2001 20011 20021	37 16 14

Ο ενοριακός ναός των Φυτών τιμάται στο όνομα της Αγίας Παρασκευής, αλλά το χωριό πανηγυρίζει και της Αγίας Μαρίνας (17 Ιουλίου). Παλαιοί (από την εποχή της Τουρκοκρατίας) ναοί των Φυτών είναι επίσης η Αγία Μαρίνα, η Αγία Κυριακή, ο `Αγιος Γεώργιος, η Παναγία Εισοδίων, ο `Αγιος Νικόλαος και ο Σταυρός. Το χωριό υπάγεται εκκλησιαστικώς στην αρχιερατική επιτροπεία Βολισσού της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου, Ψαρών και Οινουσσών.

Ο ταχυδρομικός κωδικός των Φυτών είναι 82103

Πηγές

• Γεωργίου Ι. Ζολώτα: Ιστορία της Χίου, τόμος Α («Ιστορική Τοπογραφία και Γενεαλογία»), τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου, Αθήναι 1921, σσ. 639-640
• Κώστα Χωρεάνθη: Τουριστικός οδηγός της Χίου, εκδ. «Χίος-ημερολόγιο», Χίος 1970

Γιώργος Παρασκευoπουλος

Έχω την τιμή να σας ανακοινώσω την υποψηφιότητά μου ως Δημοτικος Σύμβουλος στο συνδυασμό της Σύμπραξης Δημιουργίας για τη Νέα Χίο του υποψήφιου Δημάρχου Σταμάτη Κάρμαντζη.
Οφείλουμε όλοι να αγωνιστούμε μακριά από προσωπικές φιλοδοξίες για να μπορέσει η τοπική αυτοδιοίκηση να στηρίξει την κοινωνία που πλήττεται.
Τίποτε στην ζωή δεν μας προσφέρεται απλόχερα και για να επιτύχεις τους στόχους σου πρέπει να μοχθήσεις.
Το να είσαι σε μια παραγωγική ηλικία και να απαξιώνεις την πολιτική και τους πολιτικούς,αφήνοντας την τύχη του τόπου σου σε άλλους, είναι μιζέρια και μοιρολατρεία.
Είμαι αποφασισμένος να αγωνιστώ και να αναλάβω την ευθύνη να συνεχίσει να βελτιώνεται η πόλη της Χίου και τα χωριά μας για να κρατήσουμε την νέα γενιά στο νησί μας.
Να απορροφήσουμε όλα τα κρατικά και ευρωπαϊκά κονδύλια ώστε τα οράματα να γίνουν πράξεις και ο τόπος μας να εναρμονιστεί στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της νέας εποχής, πάντα με γνώμονα το δημόσιο καλό.
Επιλέγω να συνεργαστώ με τον συγκεκριμένο συνδυασμό, για να συνεχίσουμε να κάνουμε έργα και ο Δήμος να προσφέρει ακόμα γρηγορότερες και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες στους Δημότες και κυρίως στα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Να εργαστούμε με γνώμονα την ενίσχυση ακόμα περισσότερο των υποδομών που θα εκσυγχρονίσουν τον Δήμο μας , θα αναζωογονήσουν τον τόπο μας, κάνοντάς τον πιο ελκυστικό για τον επισκέπτη.

Σε αυτή την προσπάθεια ζητάω την στήριξή σας, να μου δώσετε την ευκαιρία να αποδείξω εμπράκτως ότι μπορώ να προσφέρω στο Δήμο μας.ΜΠΟΡΩ ΚΑΙ ΘΕΛΩ.

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟ ΧΤΙΖΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΕΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ!

Εκδήλωση τιμής στον ήρωα Ιάσονα Καλαμπόκα

 

Με επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων ο Δήμος της Χίου τίμησε σήμερα το πρωί, Παρασκευή 29 - 9 - 2023 τον ήρωα Ιάσωνα Καλαμπόκα, τον υπολοχαγό που  δολοφονήθηκε από τα στρατεύματα κατοχής της Χίου 79 χρόνια πριν,  μια μέρα πριν από την απελευθέρωση του νησιού.

 Παρουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του τόπου, τελέστηκε τρισάγιο. Στην συνέχεια ακολούθησε  επίκαιρη ομιλία από τον Γενικό Γραμματέα του Δήμου Ι.Παπαπροκοπίου και έγινε η καθιερωμένη κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του.

Εορτή του Αγίου Ιωάννου του θεολόγου, στην Ερινά της Καλαμωτής

Στις 26 Σεπτεμβρίου 2023, τιμήθηκε και φέτος η μνήμη του αγαπημένου μαθητού του Κυρίου μας και συγκεκριμένα η Μετάσταση του Αγίου ενδόξου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του θεολόγου, στην πανέμορφη περιοχή της Ερινάς όπου βρίσκεται το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Καλαμωτή 

Το κατανυκτικό της θείας Λειτουργίας, ιεροργούντος του παπά Απόστολου Γαλάτουλα, βοήθησαν ώστε οι συγχωριανοί μας που πήγαν να τιμήσουν με την παρουσία τους την μνήμη του Αγίου Ιωάννη, να αισθανθούν όλοι τη χάρη του.

Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Ηγούμενος Ανδρέας Σχουρσίδης του Σταματίου, πρόσφερε  ξηρούς καρπούς,ούζο και άφθονα εδέσματα. Φεύγοντας οι προσκυνητές ευχήθηκαν στον ηγούμενο να είναι γερός και του χρόνου να ξαναζήσουν την εορτή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΜΙΧΑΛΗ ΔΑΜΑΛΑ

Τα πανηγύρια του καλοκαιριού στα εξωκλήσια της Καλαμωτής

 

Τα τελευταία χρόνια η πανδημία που έπληξε και τη χώρα μας, μετρίασε την αίγλη που είχαν τα πανηγύρια στα εξωκλήσια του χωριού μας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες,

Τα πανηγύρια στα εξωκλήσια είχαν μια άλλη μορφή και λαογραφική διάσταση. Εξαιτίας.των πολλών εκκλησιών στην αγροτική περιοχή του χωριού, το πανηγύρι στα ξωκλήσια από μόνο του αποτελούσε μια σημαντική πηγή τόνωσης του θρησκευτικού συναισθήματος, της συναδέλφωσης και της κοινωνικότητας των Καλαμωτούσων.

Σε κάθε πανηγύρι ο Ηγούμενος μία ημέρα πριν έπρεπε καταρχήν να επιμεληθεί το άσπρισμα, τον καθαρισμό και το σημαιοστολισμό της εκκλησίας. Επιπλέον την παραγγελία άρτων που θα μοιραστούν στους πιστούς. O Ηγούμενος θα πρέπει επίσης να καλέσει στο πανηγύρι όσους τύχει να το αγνοούν και φυσικά να το υπενθυμίσει στους ιερείς και τους ψάλτες.

Τα παλαιά χρόνια η μετάβαση στο ξωκλήσι γινόταν πολύ πρωί τη μέρα της γιορτής του Αγίου, και σε ορισμένα ξωκλήσια αποσπερίς, με τα μεταφορικά μέσα της εποχής εκείνης, γαϊδούρια, φοράδες. και άλογα, με τα καλά τους καπίστρια και σελιβάρια, τα περισσότερα από τα οποία έφερναν μια τριγωνική πέτσινη δάση, στολισμένη με γαλάζια φταρμόχαντρα, που κοσμούσε το μέτωπο του ζώου (κουτελίτης).

Μετά τη θεία Λειτουργία και την αρτοκλασία, με ευθύνη και φροντίδα του Ηγούμενου (του εκπροσώπου του αδελφάτου που είχε την επιστασία του ναού εκείνη τη χρονιά), προσφέρονταν φαγητά στους προσκυνητές, που μαγειρεύονταν στο χώρο του ναού από την οικογένεια του και σερβίρονταν πάνω σε ξύλινα μαδέρια που στηρίζονταν σε μεγάλες πέτρες, με τη βοήθεια των άλλων μελών του αδελφάτου. Στραγάλια, αμύγδαλα, σαλάτες με παστές σαρδέλες, φασόλες και βραστός μπακαλιάρος, ρέγγες, τυριά και τοπικό ρακί προσφέρονταν με αφθονία, και πολλές φορές ακολουθούσε και κυρίως γεύμα με άσπρο πιλάφι, κοκκινιστό κρέας και ντόπιο γλυκό κρασί.Γρήγορα ο κόσμος ερχόταν σε κέφι και άρχιζαν τα τραγούδια, οι μανέδες για τον Ηγούμενο και ο χορός. Αρκετές φορές μάλιστα τους αυτοσχέδιους τραγουδιστές συνόδευαν μουσικά όργανα, που οι κάτοχοι τους είτε έρχονταν ως προσκυνητές στο πανηγύρι είτε τους καλούσε ο Ηγούμενος.

Μετά το μεσημέρι, όλοι μαζί σε μια πομπή ξεκινούσαν για το χωριό με τα ζώα στολισμένα με μυρσινιές και λουλούδια, ενώ τα σαμάρια ήταν καλυμμένα με τα σαμαρόπανα,-τετράγωνα υφάσματα φτιαγμένα από τη συναρμολόγηση μικρότερων ρούχινων υπολειμμάτων-. Οι αστεϊσμοί, τα τραγούδια και το κέφι συνεχίζονταν μέχρι το χωριό, στο οποίο περιφέρονταν καβάλα στα ζώα και κατέληγαν στο σπίτι του Ηγούμενου, όπου άρχιζαν τους μανέδες και κερνιόνταν από τους οικείους. Έτσι τέλειωνε το σημαντικό αυτό έθιμο, από τα πιο αγαπημένα των προγόνων μας.

Ας κάνουμε τα πανηγύρια του τόπου μας, πανηγύρι της καρδιάς μας, κρατώντας σωστά την πίστη του Χριστού μας

Τα Μαστιχοχωρούσικα Νέα σας παρουσιάζουν φωτογραφίες, των περασμένων χρόνων από τα πανηγύρια στα εξωκλήσια.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ARXEIOY