ΣΤΑ ΠΑΤΡΙΚΑ Το διψασμένο χωριό

Επιμέλεια ύλης: Δ. ΜΥΩΤΕΡΗΣ για την εφημερίδα πολίτης 12/3/2012

Tετριμμένο φαίνεται για τη Χίο, αλλά το μεγάλο πρόβλημα των Πατρικών είναι η παντελής έλλειψη πόσιμου νερού. To νερό που υπήρχε παλιότερα από τοπικές πηγές παλιότερα χάθηκε από την κακή διαχείριση. Το νερό της γεώτρησης της Στεναχώνης είναι υφάλμυρο και μόνη ελπίδα επίλυσης του σοβαρού προβλήματος είναι η κατασκευή δεξαμενής και δίκτυου που θα φέρει το νερό από την περιοχή του Χωριοπήγαδου. «Δίνει 1,5 κ.μ νερού την ώρα, πρέπει να συλλεχθεί και να κατασκευασθεί δίκτυο που θα το μεταφέρει στο χωριό. Όμως θα πρέπει να υπάρχει και αυστηρός έλεγχος χρήσης για να μην γίνεται σπατάλη. Το καλό νέο στην υπόθεση είναι ότι κατασκευάζεται κάτω από την Παναγιά τη Δάφνη η δεξαμενή που θα φέρει στο χωριό το αρδευτικό νερό από το φράγμα Κατράρη», λέει ο πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου, Αργύρης Ρηγάκης.

Ομολογουμένως τα σημερινά Πατρικά δεν έχουν καμία σχέση με το χωριό – ερείπιο των αρχών της 10ετίας του 1980. Από τα μέσα περίπου αυτής της 10ετίας άρχισε η μεγάλη αλλαγή στο χωριό, που σήμερα είναι ένα από τα πιο καλά διατηρημένα στην περιοχή και πολύ νοικοκυρεμένο. Μπορεί όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος η ανάπλαση να έχει γίνει χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, να έχουν χαθεί πάρα πολλά παραδοσιακά στοιχεία και να έχουν κατασκευαστεί ετερόκλητα οικιστικά δεδομένα που έχουν τροποποιήσει το παλιό οικιστικό τοπίο που παρέλαβαν από τους προγόνους τους, αλλά και αυτό που βλέπει ο ξένος στα Πατρικά σήμερα δεν είναι καθόλου άσχημο. Αντίθετα θα λέγαμε είναι ένας άγνωστος, αλλά πολύ ελκυστικός οικισμός με πολύ φιλόξενους κατοίκους. 

ΔΕΗ 

Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει και με τις πάρα πολλές και απροειδοποίητες διακοπές του ρεύματος, που δημιουργούν μεγάλα προβλήματα. Υπάρχει σε εξέλιξη ένα έργο αντικατάστασης του δικτύου της ΔΕΗ, αλλά… «πάει με τον αραμπά», όπως λένε με πικρό χιούμορ.

Τεχνικό πρόγραμμα 

Το 2011 δεν ήταν από τις καλές χρονιές για το χωριό, αφού δεν έγιναν τα έργα που είχαν ενταχθεί στο τεχνικό πρόγραμμα, τα οποία μεταφέρθηκαν στο φετινό με την ελπίδα ότι κάποια από αυτά θα γίνουν. «Τι να κάνει ένα τοπικό συμβούλιο με τις 6.500 Ευρώ της ΣΑΤΑ. Ήταν λάθος που μας επιχορηγούσαν μόνο με πληθυσμιακά κριτήρια. Τώρα που θα μας χρηματοδοτούν και με το κριτήριο της γεωγραφικής έκτασης θα έχουμε καλύτερες δυνατότητες παραγωγής έργου. Το καλό είναι ότι πέρσι πήραν και 30.000 ευρώ από πρόσθετους πόρους και κάλυψαν κάποιες από τις ανάγκες τους», είπε ο κ. Ρηγάκης 

ΙΣΤΟΡΙΑ 

Τα Πατρικά είναι σχετικά νέος οικισμός. Το παλιό χωριό υπήρχε στην περιοχή της Παναγιάς της Δάφνης, όπου αποκαλείται ακόμη Χαλασμένο Χωριό. Εγκαταλείφθηκε μετά από επιδημία πανώλης και από τους κατοίκους του δημιουργήθηκαν τα Πατρικά και η Κοινή. Γι’ αυτό έως και τις τελευταίες 10ετίες οι κάτοικοι και των δύο χωριών γιόρταζαν μαζί τη μέρα της γιορτής της Παναγιάς της Δάφνης, με κοινό εκκλησιασμό και πανηγύρι στον Άρτικα, στο παλιό σχολείο των Πατρικών. Υπολείμματα αρχαίου οικισμού υπάρχουν ακόμη στο Σεληνάρι, προς την περιοχή του Λιλικά, όπου υπήρχε αρχαίος ναός του σεληναίου Διός, ενώ αρχαίος ναός υπήρχε ακόμη και μέσα στο σημερινό χωριό, στα ερείπια του οποίου χτίστηκε το 1800 ο Αγ. Νικόλαος. Για την ονομασία του χωριού υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη παραπέμπει στην πατρική κληρονομιά κατά τον Γεώργιο Ζολώτα ή στα «πατερικά», δηλαδή κτήματα των πατέρων (μοναχών) της Νέας Μονής κατά τον Άμαντο. Σύμφωνα με χειρόγραφα που έχουν βρεθεί, το πρώτο σπίτι στα Πατρικά κτίστηκε το 1050 από την οικογένεια Μενδώνη. Η δεύτερη άποψη αναφέρει ότι εύποροι χωρικοί από την Καλαμωτή έχτισαν έναν πύργο στην περιοχή για λόγους υγείας. Οι απόγονοί τους, που ζουν στην Καλαμωτή συνήθιζαν να αναφέρονται στην περιοχή ως περιουσία των πατέρων τους, η οποία στα ελληνικά σημαίνει Πατρικά. Το χωριό όμως υπέστη πολλές ζημιές στο σεισμό του 1949, οπότε η ανοικοδόμησή του συνέτεινε στο να εξαφανισθούν πολλά στοιχεία της αρχιτεκτονικής τύπου «χωριούκάστρου». Αντίθετα ο σεισμός του 1881 δεν το επηρέασε σοβαρά.

ΤΑ ΟΡΟΣΗΜΑ

ΔΕΗ

 Το χωριό ρευματοδοτήθηκε το1964-65

ΟΤΕ 

Τα πρώτα συμβατικά τηλέφωνα άρχισαν να μπαίνουν στα σπίτια μετά το 1975.

ΔΡΟΜΟΣ 

Ο παλιός χωματόδρομος προς Κοινή και Καλαμωτή ασφαλτοστρώθηκε στις αρχές της 10ετίας του 1930.

ΥΔΡΕΥΣΗ 

Το χωριό παλιά υδρευόταν από την πηγή του Χωριοπήγαδου, στον Αγ. Γιάννη. Τη 10ετία του 1950 δημιουργήθηκε το δίκτυο που έφερε το νερό σε 6-7 δημόσιες βρύσες που κατασκευάστηκαν σε καίρια σημεία του οικισμού. Αργότερα κατασκευάστηκε κεντρικό δίκτυο που έφερνε νερό από την γεώτρηση του Κάτω Πηγαδιού της Κοινής. Το 1967 πήραν νερό από τη γεώτρηση της Παναγιάς, αλλά τώρα τροφοδοτούνται μόνο από το υφάλμυρο της Στεναχώνης. 

ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ 

Το πρώτο τμήμα του δικτύου κατασκευάστηκε στα μέσα της 10ετίας του 1980, και σήμερα καλύπτεται όλο το χωριό με τις επεκτάσεις που έγιναν στη συνέχεια, με τελευταίο το έργο του 2008 στην περιοχή του Λιβαδιού. Την ίδια περίοδο αποκαταστάθηκε και το πρόβλημα της υπερχείλισης της δεξαμενής που δεχόταν τα λύματα στην περιοχή της Μάντζας. Η οριστική λύση θα δοθεί με την κατασκευή της Μονάδας Βιολογικού Καθαρισμού της Καλαμωτής, η οποία θα υποδέχεται και τα λύματα των Πατρικών.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ 

Υπάρχει μόνο ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Πατρικούσων Αττικής, που ιδρύθηκε το 1982. Στο χωριό έχει πέσει ο πρώτος σπόρος για τη δημιουργία και τοπικού σωματείου.

ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ 

Το πρώτο σχολείο λειτούργησε στην οικία Καμενάκη, που είχε αγορασθεί από την κοινότητα. Ακολούθησε η κατασκευή και χρήση του «παλιού σχολείου» του σημερινού Άρτικα της εκκλησίας στις αρχές του 1800, όπου τώρα στεγάζεται το γραφείο του τοπικού συμβουλίου. Το σημερινό νέο σχολείο λειτούργησε εγκαινιάσθηκε το 1954 και έκλεισε τη 10ετία του 1970. Σήμερα χρησιμεύει ως αίθουσα εκδηλώσεων.