Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2025

Τοπωνύμια των αγροτικών περιοχών της Καλαμωτής



Τα Μαστιχοχωρούσικα Νέα στην σημερινή ανάρτηση προβάλουν τα τοπωνύμια των αγροτικών περιοχών της Καλαμωτής,για να φρεσκάρουν την μνήμη τους οι παλιοί και να τα μάθουν οι νεότεροι.


Ανέμωνας = Άγιος Νικόλαος = Αγρελωπός = Αφεντικά = Αγκούρης = Άζενα = Άγιοι Ανάγυροι = Άγρελος = Αγγέλου = Άγιοι Βικτώροι = Άγιος Παντελεήμονας = Άγιος Γεώργιος = Άγιος Ισίδωρος = Αμπελίτης = Αλμυρός = Ανεμούρια = Άμμος = Ατσίοι = Αλυκές.

Βαριές = Βουλέντης = Βίγλα = Βαλάς = Βασιλικές = Βεστάρχη.

Γαλάτουλα = Γωνιά = Γλυφάδα = Γριάς Φούρνος =  Δραγατική = Ερυνά = Ζωντάνη.

Κάμπος = Κουμάς = Καλοβέργος = Κατούενα = Καλάμι = Κουκούλα = Κάτω Πύργος = Καταλώνια = Κουλάς = Καψάλους = Κλάδος = Καρυδιά = Κλειδάδα = Κηπουρού = Κουλουπάρα = Κατήφορα = Κάτω Κάμπος = Κριτίδικο = Κουλουκάς = Καλού κοτάρι =Κουκουνάρης = Κοπανάς = Καμάρι = Κηπάρια = Κώμη = Καψάλια = Κόλιενας = Κουμανιά.

Λιγάτα = Λαγκάδι = Λάκκος = Λαγκάδα = Λιγαρή = Λίμνες = Λαγουδιά = Λιλικάς = Λατσά = Λουτρά = Λαχανάς.

Μέσαγρος = Μάζες = Μαγκούσης = Μάρμαρα = Μαγιρή =Μετόχι = Μεροβίγλια = Μύλους = Μονολία = Μαμιδού = Μηλιά = Μεσαργιά = Μισέ- Φιρίπου.

Νερόμυλος = Ξένου Μύλος = Ξερόνια = Ξερόκαμπος = Ξεντέ = Ξεροπιή = Οξόγυρος.

Πυξάρους = Πέραχωριό = Περδικάς = Πάπα = Περιβολιάτης = Πουλιάς =  Πορός = Πλακωτές = Πρόβαρμα = Πετρονάς = Πρασικό = Περιβόλια = Περπατό = Πλυσωτές = Πλατειά = Πουλάδης = Πέρα Γωνιά = Πλοκός = Πατέλλα = Πότσος = Παλιοκλησιά = Ρουδιακά.

Σούτη = Σύκλους = Σεληνάρι = Σωτήρα = Σταυρός = Τρυφερά = Τύλη = Τσαγκάρη =  Τσουμπάρη.

Φράγκου = Φρυζηνός = Φοτιά = Φαρμακάς = Χαλικούρα = Χαλικουριές = Χαλικούς = Χαλαζού = Χωρή = Χαβάρωνας.

Πηγή.Κτηματολόγιο ΒιβλιοθήκηςΧίου.- Καλαμωτή ένα παραδοσια
κό Μεσαιωνικό Μαστιχοχώρι  της Χίου.

Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2025

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Α.Σ ΕΦΗΒΟ ΧΙΟΥ. ΣΤΟΥΣ ΑΘΛΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΘΛΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ

Στους Διασυλλογικούς αγώνες που έγιναν στο Δημοτικό Στάδιο Χίου, Κ16 - Κ20 - ΑΝΔΡΩΝ – ΓΥΝΑΙΚΩΝ – Κ18 ΧΙΟΥ ΣΑΜΟΥ ΙΚΑΡΙΑΣ ο Α.Σ. ΕΦΗΒΟΣ ΧΙΟΥ συγχαίρει όλους τους αθλητές και τις αθλήτριές  για τη συμμετοχή τους και τις μεγάλες τους επιδόσεις.

Ανάμεσα τους και παιδιά με καταγωγή από την Καλαμωτή.

 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Κ16 

ΣΦΑΙΡΑ 1η θέση ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΜΑΙΣΤΡΟΣ

 ΔΙΣΚΟΣ 2η θέση ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΜΑΙΣΤΡΟΣ

150μ.ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ 1η θέση ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΛΛΙΑΡΟΥ 


ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Κ20

ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ. Κατέκτησε την 1η θέση στο ύψος 1,77 και την 2η θέση στη σφαίρα με επίδοση 11,93. Τον συγχαίρουμε ιδιαιτέρως για τις επιδόσεις του στους Πανελλήνιους Σχολικούς Αγώνες στην Κρήτη εκπροσωπώντας επάξια την Χίο στο 10αθλο κατακτώντας τη 4η θέση και την 2η θέση εκπροσωπώντας τον σύλλογό μας στους διασυλλογικούς σύνθετων αγωνισμάτων Νοτίου Ελλάδος στη Χαλκίδα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΛΑΔΙΑΣ. Κατέκτησε την 1η θέση με χρόνο 25,40 στα 200μ και την την 5η θέση στο 10αθλο εκπροσωπώντας τον σύλλογό μας στους διασυλλογικούς σύνθετων αγωνισμάτων Νοτίου Ελλάδος στη Χαλκίδα.


Ανάμεσα στις βραβεύσεις και αυτή της Στέλλας Φιστέ, σαν παλιά αθλήτρια του σωματείου, στη σφαιροβολία.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ της Στέλλας Φιστέ

Ευχαριστώ από καρδιάς τον σύλλογο του ΕΦΗΒΟΥ και τους συντελεστές, που μετά από 52 χρόνια μου έδωσαν ένα ακόμα μετάλλιο που είναι το σημαντικότερο για εμένα. Της ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ.

Ο σύλλογος του ΕΦΗΒΟΥ με πήρε κοριτσάκι από το χωριό και μου έδωσε την δυνατότητα να αγωνιστώ και να λάβω μέρος σε αγώνες σε όλη την Ελλάδα. Με κυριότερη διάκριση στους πανελλήνιους εφηβικούς αγώνες να είμαι στις τρείς πρώτες.

Και τώρα στο τέρμα της ζωής, μου έδωσε την χαρά και ικανοποίηση που μόνο η οικογένεια σου χαρίζει Την αγκαλιά της.

Σας ευχαριστώ όλους και νιώθω ευγνώμων







Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025

Καλό ταξίδι Πίτσα..................στην γειτονιά των Αγγέλων



Έφυγε από την ζωή, πλήρης ημερών στην Αθήνα η Καλλιόπη { Πίτσα } Καλαμωτούση, σύζυγος του αείμνηστου Πυγμαλίωνα Καλαμωτούση, από την Καλαμωτή το γένος του Σταμάτη Mισαηλίδη και της Ελένης Ράγκου.

Η εξόδιος ακολουθία θα γίνει την Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 11.30 στην εκκλησία Παναγίας Ελευθερώτριας στην Πολιτεία στην Αθήνα και η ταφή θα γίνει το Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 11.30 στον οικογενειακό τάφο στο κοιμητήριο του Νεκροταφείου στην Καλαμωτή της Χίου. Παρακαλούνται όσοι την γνώριζαν και όσοι την αγαπούσαν να την συνοδεύσουν  στην τελευταία της κατοικία. Ο Θάνατος της σκόρπισε θλίψη στην κοινωνία της Χίου και ιδιαίτερα στην γενέτειρα της  στην Καλαμωτή.

Η Πίτσα Καλαμωτούση γεννήθηκε στη Χίο. Ήταν κόρη του Σταμάτη Μισαηλίδη και της Ελένης Ράγκου και αδελφή του αείμνηστου υπουργού και βουλευτή Χίου Γεωργίου Μισαηλίδη. Παππούς της ήταν ο Γεώργιος Ράγκος, επί σειρά ετών πρόεδρος της Καλαμωτής τη δεκαετία του 1930.Το 1946 παντρεύτηκε το Χιώτη Πυγμαλίωνα και έφυγαν για την Αγγλία όπου εργαζόταν ο σύζυγος της.

Είχα την χαρά να την γνωρίσω την δεκαετία του 1960 στις καλοκαιρινές διακοπές της στην Κώμη. Γνώρισα μια φανταστική γυναίκα που ο τρόπος με τον οποίο σε έβλεπε, η κομψότητά της, το ταμπεραμέντο της, η ποιότητα που εξέπεμπε η προσωπικότητά της .σε σκλάβωνε αμέσως.

Η Πίτσα υπήρξε μια όμορφη γυναίκα  με έντονη προσωπικότητα. Παντρεύτηκε τον αείμνηστο Πυγμαλίωνα Καλαμωτούση, με τον οποίο απέκτησαν δύο παιδιά την Μάντη και τον Στέλιο τα οποία μετά τον χαμό του συζύγου, τα στήριξε, τα δίδαξε τις αρχές του ήθους, της ευπρέπειας και της ευγένειας φτιάχνοντας τις δικές τους οικογένειες που της χάρισαν επτά εγγόνια και τρία δισέγγονα τα οποία λάτρευε.

Ή Πίτσα ήταν καλόκαρδη και αγαπητή με αγνά αισθήματα και ευγένεια ψυχής. Ήταν σεμνή και καλοπροαίρετη, χαμογελαστή και κεφάτη με αισιόδοξη διάθεση για τη ζωή και τους ανθρώπους. Χαρακτηριστικό της ήταν το γλυκό χαμόγελο της και η ευχάριστη παρουσία της.

Το λιμάνι της ζωής της ήταν το πατρογονικό της σπίτι που επέκτεινε και ανασκεύασε το 1981 και σκέπη της η παρακείμενη εκκλησία της Αγίας Μαρκέλλας στην δυτική παραλία της Κώμης που την σύνδεαν συναισθηματικά, διαχρονικά και ανυπόστατα με τη γραφική αυτή γωνιά της νότιας Χίου.

 Η αγάπη της για τη Χίο και για την Καλαμωτή την απέδειξε με προσφορά ενός σημαντικού για την στέγαση του Πανεπιστημίου στη Χίο. Για την Καλαμωτή την απέδειξε όταν παραχώρησε μαζί με τα παιδιά της το οικόπεδο όπου κτίστηκε η εκκλησία του Αγίου Νεκταρίου στο κοιμητήριο της Καλαμωτής. Υπήρξε χορηγός στην έκδοση του βιβλίου { Γυμνάσιο Καλαμωτής 1950 - 2010 } που αφορούσε την ιδιαίτερη πατρίδα της την Καλαμωτή. Επίσης δώρισε το  κιβώριο στην Αγία Παρασκευή στην μνήμη του αδελφού της, έχοντας στο ενεργητικό της μεγάλο φιλανθρωπικό έργο.

Στα παιδιά της, στα εγγόνια της, στα δισέγγονα και στους συγγενείς εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια.

Ας είναι αιωνία η μνήμη της και αναπαυμένη η ψυχή της!

Μιχάλης Γ Κανάριος

Εκδότης  Masticnewsblocspot.com

Ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής, Νίκου Ανδρουλάκη στην Καλαμωτή




Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης στο πλαίσιο της περιοδείας του στα χωριά της Χίου, επισκέφθηκε εχθές το βράδυ την Καλαμωτή, συνοδευόμενος από τον Βουλευτή Σταύρο Μιχαηλίδη και τον τέως Καλαμωτούση Βουλευτή Κώστα Τριαντάφυλλο, στην πλατεία Κων. Βαμβακά, τους υποδέχθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό, οι κάτοικοι του χωριού, προσφέροντας στον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ανθοδέσμη από μία μαθήτρια του Δημοτικού Σχολείου.

Στην ομιλία του ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, σχολίασε τη μεθόδευση της κυβερνητικής πλειοψηφίας να μην κληθούν να καταθέσουν στην εξεταστική επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ οι επονομαζόμενοι  «Φραπές» και «Χασάπης» αλλά να κλητευθούν ακόμη και νεκροί, ανέφερε: «Κάλεσαν ως μάρτυρες ανθρώπους που έχουν φύγει από τη ζωή, αντί να καλέσουν τους πρωταγωνιστές του σκανδάλου,  που ζουν και βασιλεύουν εις βάρος των αγροτών και κτηνοτρόφων. Δεν έχουν κανένα μέτρο. Στον βωμό της συγκάλυψης, της ατιμωρησίας και της συνέχισης της διασπάθισης του δημοσίου χρήματος είναι ικανοί να κάνουν τα πάντα».

«Η πολιτική αλλαγή είναι επιβεβλημένη. Νίκη του ΠΑΣΟΚ σημαίνει μια άλλη Ελλάδα για όλους τους Έλληνες. Θα λειτουργούν η δημοκρατία, η δικαιοσύνη και οι θεσμοί προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος. Θα υπάρχει σεβασμός και στο τελευταίο ευρώ του πολίτη. Και όχι το κράτος και οι θεσμοί να γίνονται λάφυρο του εκάστοτε Μητσοτάκη»επισήμανε.

«Για το σημερινό σύστημα εξουσίας υπάρχει ένα ειδικό πέπλο προστασίας της εγχώριας ελίτ, φανταστείτε να είχε καλέσει το ΠΑΣΟΚ στην εξεταστική επιτροπή νεκρούς. Μοναδικός μας σύμμαχος είστε εσείς. Μπορούμε να τα καταφέρουμε, να νικήσουμε τη Νέα Δημοκρατία και να διαψεύσουμε όσους υποστηρίζουν το αντίθετο.Έστω και με μια ψήφο μπροστά, ο πολίτης θα έχει καλύτερες μέρες» συμπλήρωσε.

Χαρακτήρισε τη διακυβέρνηση του Μαξίμου ένα «κλειστό, επικίνδυνο υποκριτικό σύστημα εξουσίας που ενδιαφέρεται μόνο για την καρέκλα».

Αναφερόμενος στα εθνικά θέματα και συγκεκριμένα στη συμφωνία με τη Chevron, ο κ. Ανδρουλάκης θύμισε ότι ήταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που το 2011 με τον Γιάννη Μανιάτη νομοθέτησε τη χάραξη των απώτατων ορίων της ελληνικής ΑΟΖ.

«Γιατί επί 14 χρόνια καθυστέρησαν, ας μας εξηγήσουν ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία» και πρόσθεσε ότι αναμένει να δει και το κείμενο της συμφωνίας.

«Δεν μπορεί να συζητάμε να γίνει η Τουρκία μέρος της ευρωπαϊκής άμυνας»  υπογράμμισε και στηλίτευσε τη στάση της κυβέρνησης ιδίως στο ζήτημα της πόντισης του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου και τις τουρκικές προκλήσεις.

«Είναι δυνατόν να συγκρουόμαστε δημόσια με την Κύπρο;» ανέφερε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Αναλύοντας το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ ο κ. Ανδρουλάκης επισήμανε τη δέσμη μέτρων για το δημογραφικό, που όπως τόνισε «χωρίς περιφερειακή ανάπτυξη, δεν λύνεται».

Σχετικά με την ακρίβεια αναρωτήθηκε δηκτικά για την εμμονική άρνηση της κυβέρνησης να μειώσει τον ΦΠΑ σε βασικά αγαθά: «Τελικά η μείωση του ΦΠΑ περνά στον καταναλωτή στα νησιά;».

Ο κ. Ανδρουλάκης επιπλέον εξήγησε ότι «τα υπερέσοδα είναι από τους έμμεσους φόρους, μόνο ένα μικρό ποσοστό προκύπτει από τη φοροδιαφυγή. Η αναλογία άμεσων-έμμεσων φόρων είναι 1:1 στην Ευρώπη αλλά αντίθετα στη χώρα μας 1:1,5. Δεν μειώνουν τον ΦΠΑ, γιατί η κυβερνητική οικονομική πολιτική  με τα υπερέσοδα στηρίζεται στην ακρίβεια».

«Η Ελλάδα δεν πωλείται. Δεν είναι ανάπτυξη  το ξεπούλημα των κόκκινων δανείων και ο αφελληνισμός της ελληνικής περιουσίας» σημείωσε καταληκτικά ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ για το αναπτυξιακό μοντέλο της σημερινής κυβέρνησης που βασίζεται σε επενδύσεις real estate.Στην συνέχεια  ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επισκέφθηκε το Πυργί.

 Η περιοδεία θα ολοκληρωθεί την Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2025 με συνέντευξη τύπου που θα δοθεί στις 10.00 π.μ. στο ξενοδοχείο ΧΑΝΔΡΗΣ, όπου ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα παρουσιάσει τις θέσεις του κόμματος για τα ζητήματα της Χίου και τα ευρήματα νησιωτικά θέματα.









Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2025

Εορτή του Αγίου Ιωάννου του θεολόγου, στην Ερινά της Καλαμωτής



Στις 26 Σεπτεμβρίου 2025, τιμήθηκε και φέτος η μνήμη του αγαπημένου μαθητή του Κυρίου μας και συγκεκριμένα η Μετάσταση του Αγίου ενδόξου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του θεολόγου, στην πανέμορφη περιοχή της Ερινάς όπου βρίσκεται το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Καλαμωτή 

Το κατανυκτικό της θείας Λειτουργίας, ιεροργούντος του παπά 
Απόστολου Γαλάτουλα, βοήθησαν ώστε οι συγχωριανοί μας που πήγαν να 
τιμήσουν με την παρουσία τους την μνήμη του Αγίου Ιωάννη, να αισθανθούν όλοι τη χάρη του. 

Τίμησαν με την παρουσία τους την εορτή, ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στη Χίο, Σταύρος Μιχαηλίδης, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Καλαμωτής Ανδρέας Σχουρσίδης, ο τ.Δημοτικός Σύμβουλος Γιώργος Σαραντινούδης, ο τ.Πρόεδρος της Κοινότητας Γιάννης Ράγκος, ο τ. Δασάρχης Χίου Κωνσταντίνος Μπέλλας, ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Γιώργος Γεωργίτσης, ο Πρόεδρος της Α.Ε,Καλαμωτής Μιλτιάδης Σαραντινίδης, 0 τ.  διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Καλαμωτής  Βαγγέλης Φραγκούλης, ο τ.Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Δημοτικού  Ωδείου Δήμου Πετρούπολης Γιώργος Χατζημιχελάκης, και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Φιλαρμονικής Ορχήστρας Καλαμωτής Μιχάλης Κανάριος και αρκετοί Καλαμωτούσοι.

Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Ηγούμενος Ανδρέας Σχουρσίδης του Σταματίου, πρόσφερε  ξηρούς καρπούς, ούζο και άφθονα εδέσματα. Γλυκά πρόσφερε η οικογένεια του Γιάννη Πειραντάκου. Φεύγοντας οι προσκυνητές ευχήθηκαν στον ηγούμενο να είναι γερός και του χρόνου να ξαναζήσουν την εορτή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ 


























Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2025

Στη Χίο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης - Το πρόγραμμα της επίσκεψης




Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης θα επισκεφτεί τη Χίο το διήμερο 27 με 29 Σεπτεμβρίου 2025, όπου θα πραγματοποιήσει περιοδεία στην πληγείσα από της πυρκαγιές περιοχή της Αμανής καθώς και σε χωριά του νησιού, ενώ το πρωϊ της Δευτέρας 29 Σεπτεμβρίου 2025 θα παραχωρήσει συνέντευξη τύπου,

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025

18.30 μμ. Επίσκεωη στα Νένητα - συνάντηση με τους πολίτες

19.15.μμ. Επίσκεψη στην Καλαμωτή -συνάντηση με τους πολίτες

20.00 μμ. Επίσκεψη στο Πυργί - συνάντηση με τους πολίτες

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025

11.15 πμ. Επίσκεψη στη Βολισσό και συζήτηση με τους κατοίκους για την πρόσφατη καταστροφική  πυρκαγιά.

Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2025

10.00 πμ. Συνέντευξη τύπου στο ξενοδοχείο ΧΑΝΔΡΗΣ

Πρόσκληση σε Τακτική Γενική Συνέλευση & Εκλογές, από τον ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΟΜΙΛΟ ΚΑΛΑΜΩΤΗΣ

 


Πρόσκληση

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΚΑΛΑΜΩΤΗΣ σύμφωνα με το καταστατικό του προσκαλεί τα μέλη του να παρευρεθούν στην Γενική Συνέλευση η οποία θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 11:30, στη Μορφωτική Ένωση Καλαμωτής.

Θέματα ημερήσιας διάταξης:
• Λογοδοσία απερχόμενου Διοικητικού Συμβουλίου.
Έκθεση Εξελεγκτικής Επιτροπής (Οικονομικός Απολογισμός)
• Αρχαιρεσίες για ανάδειξη νέου Δ.Σ. και Ε.Ε.
Υποψηφιότητα μπορούν να θέσουν μόνο τα ταμειακώς τακτοποιημένα μέλη, δηλαδή όσα έχουν καταβάλει, έστω και την ημέρα της Γενικής Συνέλευσης, την συνδρομή τους. Η συνδρομή με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου έχει καθοριστεί στα 10 Ευρώ.
Όσοι ενδιαφέρονται να υποβάλουν υποψηφιότητα, μπορούν να συμπληρώσουν αίτηση , την οποία θα τοποθετήσουν στο γραμματοκιβώτιο του συλλόγου μέχρι τις 4/10/2025 στις 20:00
Απευθυνόμαστε σε όλους τους συγχωριανούς και ιδιαίτερα στους νέους, που έχουν διάθεση για προσφορά, να πλαισιώσουν το Δ.Σ. όχι μόνο με τη συμμετοχή στις δραστηριότητές μας, αλλά και με την υποβολή υποψηφιότητας στις αρχαιρεσίες.
Σας περιμένουμε όλους!

Συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του νεοϊδρυθέντος Συλλόγου " Φίλοι της Κώμης" .




Τα μέλη του νέου Συλλόγου " Φίλοι της Κώμης" , που εκλέχτηκαν στις αρχαιρεσίες που πραγματοποιήθηκαν στις 13 Σεπτεμβρίου 2025 για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου, συνήλθαν σε συνεδρίαση προκειμένου να συγκροτηθούν σε Σώμα.
Μετά από μυστική ψηφοφορία το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του συλλόγου συγκροτήθηκε σε Σώμα ως εξής:
Πρόεδρος: Κωστάζου Ευαγγελία
Αντιπρόεδρος: Κοντογιάννης Ισίδωρος
Γραμματέας: Κοσσένα Δώρα
Ταμίας: Μαυροθέρης Γεώργιος
Μέλη: Γαλάτουλας Δημήτριος
Κωσταντάς Δημήτριος
Τριαντάφυλλος Μιχάλης

Εκφράζω τα συγχαρητήρια μου στο νεοεκλεγέντα συμβούλιο του συλλόγου " Φίλοι της Κώμης" παράλληλα διατυπώνω και τις πλέον εγκάρδιες ευχές μου για την πραγματοποίηση των στόχων και των επιδιώξεων του προγράμματος τους.

Ελπίζω ότι οι προσπάθειες τους και οι προσδοκίες τους θα ευοδωθούν , ώστε η Κώμη να αναβαθμιστεί, διότι αυτό αποτελεί το κατ' εξοχήν ζητούμενο των δράσεων τους . Εύχομαι επίσης καλή και δημιουργική θητεία σε όλους τους εκλεγέντες στο νέο διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου .

Μιχάλης Κανάριος

Εκδότης

Μαστιχοχωρούσικων Νέων


Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2025

40/νθήμερο μνημόσυνο της Ευαγγελίας Δημητράκη του Χρήστου , στην Καλαμωτή



 

Την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025 θα πραγματοποιηθεί το 40/νθήμερο μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής της Ευαγγελίας Δημητράκη του Χρήστου , στον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής στην Καλαμωτή και καλούνται όλοι όσοι τιμούν την μνήμη της, όπως παρευρεθούν, για να προσευχηθούμε όλοι μαζί στον Παντοδύναμο να δώσει στην ψυχή της την αιώνια ανάπαυση.

Αιωνία η μνήμη της.

Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2025

Το ναυάγιο του Τουρκικού πολεμικού πλοίου "Demir Hisar" του Α' Παγκοσμίου πολέμου στην παραλία της Κώμης

 

Το ναυάγιο του τορπιλοφόρου πλοίου “Demir Hisar” βρίσκεται στην παραλία της Κώμης της Χίου σε μικρή απόσταση από την ακτή και σε βάθος 5 μέτρων. Πρόκειται για το σκαρί ενός Τουρκικού πολεμικού πλοίου του Α' παγκοσμίου πολέμου. Το μήκος του έφτανε τα 40,2 μέτρα, το πλάτος του τα 4,40 και το βύθισμα του το 1,90. Η θεωρητικά μέγιστη ταχύτητα των 26 κόμβων στις επιχειρήσεις του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου δεν ξεπερνούσε τους 11 κόμβους. Το πλοίο παραγγέλθηκε το 1906 στα ναυπηγεία Schneider στο Chalons-sur-Saône της Γαλλίας και παραδόθηκε το 1907 ως το πρώτο από τα τέσσερα τορπιλοβόλα που απέκτησε το οθωμανικό ναυτικό. Σύμφωνα με μαρτυρία του Γεώργιου Δαμαλά κατοίκου της Καλαμωτής ένα ανοιξιάτικο πρωινό του 1916 το Τουρκικό τορπιλοβόλο καταδιώχθηκε και βομβαρδίστηκε από τα συμμαχικά πλοία στα ανοικτά της παραλίας της Κώμης και έτσι αναγκάστηκε να προσαράξει με ορμή στην ακρογιαλιά. Το πλήρωμα του ήταν Τούρκοι και Γερμανοί αξιωματικοί, κάποιοι από τους οποίους σκοτώθηκαν ενώ οι υπόλοιποι διέφυγαν από τη στεριά

.https://chiosphotos.gr/node/416

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2025

Ταξίδι στο χρόνο… Επαγγέλματα που δεν υπάρχουν σήμερα στην Καλαμωτή




Είναι γνωστό ότι τα επαγγέλματα εξαρτώνται από την εποχή και τις ανάγκες της. Εμείς θα παρουσιάσουμε κάποια από τα επαγγέλματα που βρήκαμε- ερευνώντας τις παλιότερες εποχές -τα οποία σήμερα δεν υπάρχουν, έτσι για να μην ξεχαστούν κι αυτά όπως και πολλά άλλα ακόμα στοιχεία της παράδοσής μας.

Το ξέρω πως δεν παρέχω  τίποτα το ιδιαίτερο, στο βάθος του χρόνου με αυτή την ανάρτηση, αλλά θα προσπαθήσω να αποτυπώσω όλα εκείνα τα επαγγέλματα όπως τα έζησα και τα παρακολούθησα κοντά στους γονείς μου και στους διάφορους τεχνίτες  της εποχής μουΦυσικά υπάρχουν και άλλα επαγγέλματα που χάθηκαν, για να θυμηθούν οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροi .

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΑΜΩΤΗΣ



ΣΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΣ – ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΑΜΑΛΑΣ

Ο τελευταίος σαγματοποιός ήταν ο Ιωάννης Δαμαλάς που είχε το μαγαζί του στην κάτω Πόρτα του χωριού. Σήμερα ο γιος του Γεώργιος Δαμαλάς έκανε λαογραφικό μουσείο τον ίδιο χώρο για να τιμήσει την μνήμη του αείμνηστου πατέρα τουΗ εργασία που πρόσφερε ήταν να  κατασκευάζει τον απαραίτητο εξοπλισμό που απαιτούνταν για να προσφέρει το ζώο τις υπηρεσίες του στο αφεντικό του. Αυτό ήταν το σαμάρι που κατασκεύαζε με επεξεργασμένα σανίδια πλατάνου τα οποία σκάλιζε και έδινε σχήμα ανάλογο με το σώμα του ζώου. Στις αγροτικές εργασίες και γενικότερα στις καθημερινές δραστηριότητες το σαμάρι των ζώων ήταν απλά με ξύλινο σκελετό και εσωτερική επένδυση από δέρμα ή αρνόμαλλο.



ΜΑΡΑΓΚΟΣ

Στο χωριό παλιά υπήρχαν τέσσερα-ξυλουργεία, σήμερα δεν υπάρχει κανένα. Ήταν του Γιώργη Φραγκούλη, του Γρηγόρη Μενδωνίδη, του Γιάννη Κωστάζου και του Σωκράτη Σταμούλα. Κάποια εποχή ασχολήθηκε με το επάγγελμα του Μαραγκού και ο Γεώργιος Λεράκης. Με πολύ μεράκι και αγάπη για την δουλειά, αναλαμβάνανε κάθε είδους ξυλουργικές εργασίες.Κάθε κομμάτι ξύλο  που σμιλευόταν  με τα εργαλεία τους διηγείται σήμερα και μια ιστορία. Οι ρόζοι, τα νερά, το χρώμα και η μυρωδιά του γοητεύουν και συγκινούν και απογειώνουν το ξύλο μέσα στο περιβάλλον ενός σπιτιού. Σήμερα υπάρχει ένα ξυλουργείο του Χριστόφορου Καπή.


.ΣΟΥΒΛΑΤΖΗΣ-

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ (ΚΑΡΟΥΣΟΣ)

Ποιος δεν έφαγε το μοναδικό παραδοσιακό σουβλάκι του Καρούσου. Ο Γιάννης Κρητικός γύριζε και πουλούσε το περίφημο σουβλάκι του με το καρότσι στις γειτονιές του χωριού. Στέκι είχε της πρωινές ώρες το Γυμνάσιο, που στα διαλείμματα γινόταν χαμός για ένα σουβλάκι αξίας μίας δραχμής.



ΑΓΩΓΙΑΤΗΣ

Τα παλιά τα χρόνια που δεν υπήρχαν τα αυτοκίνητα, οι μετακινήσεις ήταν δύσκολες, αφού και μια απόσταση μικρή για τα σημερινά δεδομένα, π.χ. για να πάμε από το χωριό στην Κώμη που είναι 3 χιλιόμετρα, φαινόταν πολύ μεγάλη. Έπρεπε οι άνθρωποι να πάνε με τα πόδια ή με τα γαϊδούρια και τα μουλάρια. Έτσι έχαναν πολύ χρόνο αλλά και κουράζονταν. Σκεφτείτε τώρα τις δυσκολίες που είχαν για να μεταφέρουν τα προϊόντα τους. Γι’ αυτό υπήρχαν κάποιοι που έκαναν το επάγγελμα του αγωγιάτη. Χρησιμοποιώντας τα μουλάρια ή τα γαϊδούρια τους δεν έκαναν άλλη δουλειά παρά μόνο το καθημερινό δρομολόγιο από το χωριό μας σε άλλα χωριά κουβαλώντας ανθρώπους και εμπορεύματα.



ΝΤΕΛΑΛΗΣ- ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΕΛΑΚΗΣ

Τα παλιά τα χρόνια που δεν είχαν ανακαλυφτεί το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το μεγάφωνο, οι αρχές του χωριού είχαν πρόβλημα να επικοινωνήσουν με τους κατοίκους και να τους πουν για κάποια πράγματα ή αποφάσεις που τους αφορούσαν. Έτσι όταν ήθελαν να ανακοινώσουν κάτι στους κατοίκους είχαν τον ντελάλη. Ντελάλης του Χωριού ήταν ο Γιάννης Κουτελάκης, δουλειά του ήταν να γυρίζει σε όλο το χωριό και να φωνάζει αυτό που έπρεπε να μάθουν όλοι οι χωριανοί. Κυρίως στεκόταν στα ψηλότερα σημεία  για να μπορεί να ακούγεται από όσο το δυνατόν περισσότερους. Αυτό το σημείο λοιπόν ήταν ιδανικό για τον ντελάλη έτσι ώστε να ακουστεί από πολλούς συγχωριανούς. Ο ντελάλης έπρεπε να είναι βροντόφωνος για να μπορεί να φωνάζει δυνατά και να τον ακούνε και υπομονετικός γιατί έπρεπε να γυρίσει όλο το χωριό και να φωνάζει για να μεταφέρει το μήνυμα. Πληρωνόταν από την Κοινότητα. Σήμερα που υπάρχουν τα μεγάφωνα μπορεί πιο εύκολα να ανακοινώσει η Κοινότητα αυτό που θέλει στους κατοίκους, κι έτσι δε χρειάζεται ο ντελάλης.



ΠΕΤΑΛΩΤΗΣ – ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΑΡΡΗΣ

Ο τελευταίως πεταλωτής που ασκούσε το επάγγελμα του πεταλωτή ήταν ο Βαγγέλης Σαρρής, ο οποίος συγχρόνως είχε καφενείο στην πάνω πλάτσα. Τα παλιά χρόνια υπήρχαν πολλοί πεταλωτές μια και ήταν απαραίτητοι αφού κάθε σπίτι στο χωριό είχε και ένα ζώο για τις δουλειές του, γαϊδούρι ή μουλάρι. Ο πεταλωτής έβαζε στα ζώα τα πέταλα που ήταν ας πούμε τα παπούτσια τους. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούσε ο πεταλωτής ήταν τα πέταλα, το σφυρί, η τανάλια, το σατράτσι και τα καρφιά. Στην αρχή ακινητοποιούσαν το πόδι του ζώου και ο πεταλωτής έβγαζε το παλιό φθαρμένο πέταλο. Μετά, με το σατράτσι που ήταν ένα μαχαίρι σε σχήμα μικρού τσεκουριού έκοβε την οπλή του ζώου από κάτω έτσι ώστε να την ισιώσει. Μετά έβαζε το καινούργιο το πέταλο και το κάρφωνε με τα ειδικά καρφιά. Τα καρφιά αυτά είχαν μεγάλο κεφάλι έτσι ώστε να προεξέχουν από την πατούσα του ζώου και να μη γλιστράει. Τα πέταλα ήταν σε διάφορα μεγέθη και τα κατασκεύαζαν από σίδερο. Τα πέταλα είχαν τρύπες γύρω – γύρω για να μπαίνουν τα καρφιά. Το πετάλωμα γινόταν και στα τέσσερα πόδια του ζώου. Αυτό γινόταν για να μπορεί να περπατάει στους κακοτράχαλους δρόμους χωρίς να πληγώνονται τα πόδια του και για να διατηρεί την ισορροπία του.


ΣΙΔΕΡΑΣ-ΤΑΚΗΣ ΤΟΜΑΖΟΣ-Κ. ΚΑΡΓΑΣ

Το χωριό είχε δύο σιδεράδες, τον Τάκη Τομάζο και τον Κ. Κάργα. Οι σιδεράδες έφτιαχναν με τα χέρια τους ό,τι υπήρχε από μέταλλο, κυρίως σίδερο. Είχαν ένα μεγάλο φούρνο όπου φυσούσαν με μια φυσούνα ώστε να κρατάνε τη φωτιά αναμμένη και σε ψηλή θερμοκρασία. Σε αυτή τη φωτιά ζέσταιναν τα σίδερα για να τα κάνουν πιο εύπλαστα και στη συνέχεια τα έπιαναν με μια μεγάλη τανάλια και τα έβαζαν πάνω στο αμόνι. Το αμόνι ήταν μια μεγάλη σιδερένια βάση πάνω στην οποία έβαζαν τα σίδερα που θα επεξεργάζονταν. Εκεί χτυπούσαν το κοκκινισμένο από τη φωτιά σίδερο με ένα μεγάλο σφυρί και του έδιναν τη μορφή που ήθελαν. Η δουλειά αυτή ήταν πάρα πολύ σκληρή. Απαιτούσε δύναμη από τον σιδερά γιατί δούλευε με τα σίδερα που ήταν βαριά κι ακόμα ήταν συνέχεια δίπλα στη φωτιά και ζεσταινόταν και γέμιζε και με μουντζούρες.



ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΡΑΡΗ

Η ροδάνα ήταν μια μεγάλη στρόγγυλη ξύλινη ρόδα που είχε στην περιφέρειά της μικρά ορθογώνια ξύλα πάνω στα οποία έπεφτε το νερό και τη γύριζε. Η ροδάνα μπορούσε να περιστρέφεται γύρω από έναν άξονα και ήταν συνδεδεμένη με διάφορα γρανάζια και τροχαλίες, παλιότερα ξύλινα και αργότερα σιδερένια, που δίνανε κίνηση στις πέτρες. Τα γρανάζια τα κατασκεύαζαν μόνοι τους και ήταν ξύλινες ρόδες που είχαν καρφωμένα κάθετα στην περιφέρειά τους μικρά ξύλα περίπου 10 εκατοστών. Οι ρόδες αυτές έμπαιναν κάθετα η μια στην άλλη και έτσι μετέδιδαν την κίνηση την οποία μπορούσαν να της αλλάζουν την φορά και από κάθετη που ήταν από την πτώση του νερού να την κάνουν οριζόντια για την κίνηση της μυλόπετρας.Στο χωριό μας τα παλιότερα χρόνια, προτού έλθει το ηλεκτρικό ρεύμα ως κινητήρια δύναμη για τους μύλους ήταν το νερό. Σήμερα στο χωριό μας σώζεται ένας Νερόμυλος που βρίσκεται κοντά στο φράγμα του Κατράρη, ιδιοκτησία του Ισιδώρου Μιχ. Μονιάρου.



ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΩΤΗΗ ΦΑΜΠΡΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΩΤΗ

Στην  Καλαμωτή λειτουργούσαν κάποτε πέντε  ιδιόκτητα ελαιοτριβεία   Ήταν τα ελαιοτριβεία που είχαν α) οι οικογένειες  Γαλάτουλα Δημήτρη – Γλαβά Γεωργίου στην Αγία Κυριακή, β) της οικογένειας Φιστέ  Ιακώβου στην πάνω Πόρτα γ) της οικογένειας Βιτέλλα Φιλόδωρου στην  κάτω Πόρτα, δ) της  οικογένειας Στεφανάκη Ισιδώρου στον Χριστό και της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών που το αγόρασε από τους κληρονόμους των μετόχων της ΣΑΒEMΙΚΑ την φάμπρικα το 1964 στου λιαρί. Ο κύριος λόγος ανάπτυξης αυτών των παραδοσιακών μονάδων ήταν η μεγάλη ποσότητα ελαιοκάρπου που συγκεντρώνονταν από τους κατοίκους, καθώς η συγκομιδή της ελιάς αποτελούσε και αποτελεί την κύρια και μοναδική χειμερινή ενασχόληση των κατοίκων.

 Η ελιά μαζί με την μαστίχα ήταν τα κύρια προϊόντα που επέφεραν από παλιά έσοδα στους κατοίκους της Καλαμωτής, απαραίτητα για την ανάπτυξη της κάθε οικογένειας ξεχωριστά και την ευημερία του χωριού. Στο χωριό υπήρχαν πέντε ελαιοτριβεία, σήμερα κανένα. Οι παραγωγοί τις ελιές που είχαν μαζέψει στον ελαιώνα τις μετέφεραν με τα ζώα τους στο ελαιοτριβείο και τις έριχναν στις μυλόπετρες. Οι μυλόπετρες ήταν κάτι σαν ένα μεγάλο μίξερ όπου μέσα σε ένα κωνικό δοχείο γύριζαν με τη βοήθεια του νερού δυο μεγάλες πέτρες. Όταν έριχναν μέσα σε αυτό το δοχείο τις ελιές οι πέτρες όπως γύριζαν τις έλιωναν. Η πρέσα που σήμερα είναι ηλεκτροκίνητη παλιά ήταν χειροκίνητη. Περνούσαν λοιπόν ένα μεγάλο ξύλο στον κρίκο που είχε στην κορυφή της και το γύριζαν ώστε να βιδωθεί και να πιέσει τις ψάθες με τις πολτοποιημένες ελιές, ώστε να βγάλει το λάδι τους. Το πρώτο λάδι που έβγαζαν το έλεγαν παρθένο ελαιόλαδο και ήταν το καλύτερο. Όταν πήγαιναν το λάδι στο σπίτι τους το έβαζαν στα κιούπια (πήλινα δοχεία). Τα κιούπια τα είχαν στην αποθήκη. Σε μερικά σπίτια τα κιούπια βρίσκονταν μέσα στο πάτωμα του υπόγειου και δεν ξεχώριζε τίποτα παρά μόνο το στόμιό τους το οποίο το έκλειναν με μια πέτρα ή ένα σανίδι. Αυτό το έκαναν για το φόβο των  κατακτητών που πήγαιναν στα σπίτια και έκλεβαν την παραγωγή τους.



ΠΕΤΡΙΝΟΣ ΦΟΥΡΝΟΣ

Για να γίνει το ψωμί ήταν κι αυτό μια πολύ δύσκολη δουλειά. Για να φτιαχτεί σύμφωνα με την παράδοση έπρεπε οι γυναίκες να φτιάξουν το προζύμι στις 14 Σεπτεμβρίου, στη γιορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού χρησιμοποιώντας το σταυρολούλουδο. Εκείνη την ημέρα φτιαχνόταν το προζύμι της χρονιάς. Η κάθε γειτονιά είχε το δικό της φούρνο. Πολλές φορές και κάθε σπίτι είχε τον φούρνο του. Οι γυναίκες έπρεπε να σηκωθούν πολύ πρωί για να ζυμώσουν και να αφήσουν τη ζύμη να φουσκώσει για να πλάσουν στη συνέχεια το ψωμί και να το ψήσουν. Φυσικά αυτή τη δουλειά δεν την κάνανε κάθε μέρα. Ψωμί κάνανε μια φορά την εβδομάδα.  Αφού λοιπόν έπαιρναν προζύμι από κάποιον που είχε κάνει πρόσφατα ψωμί ζύμωναν με αυτό το δικό τους ψωμί. Κάθε νοικοκυρά κρατούσε λίγο προζύμι όταν ζύμωνε για να έχει και για την επόμενη φορά που θα ήθελε να ζυμώσει. Το προζύμι αυτό ξίνιζε αλλά έτσι έπρεπε να γίνει γιατί ξέρουμε ότι για να φουσκώσει το ψωμί πρέπει να γίνει η ζύμωση από τους μύκητες. Το ξινισμένο προζύμι δηλαδή γινόταν μαγιά. Το έβαζαν λοιπόν μαζί με άλλο αλεύρι και νερό (ανάλογα όσο ψωμί ήθελαν να κάνουν) και το ζύμωναν με τα χέρια τους σε μια μεγάλη ξύλινη σκάφη για να ανακατευτεί το προζύμι και να γίνει η ζύμωση σε όλο το ζυμάρι.Το ζυμάρι που είχαν ζυμώσει στη μεγάλη ξύλινη σκάφη, το σκέπαζαν έβαζαν και κάτι βαρύ πάνω του και περίμεναν να φουσκώσει. Όταν φούσκωνε το έβαζαν σε μια βάση για να το πλάσουν. Έπαιρναν κομμάτια από ζυμάρι, αρκετά μεγάλα, και τα έδιναν το σχήμα του ψωμιού. Τα ψωμιά τότε ήταν στρόγγυλα. Πάνω στο ψωμί χάραζαν με τα χέρια τους το σχήμα του σταυρού, γιατί εκείνα τα χρόνια ήταν έντονη η θρησκευτικότητα και το ψωμί θεωρούνταν ιερό και ευλογημένο. Τα ψωμιά αυτά τα έβαζαν σε μια στενόμακρη ξύλινη σκάφη με χωρίσματα για το κάθε ψωμί τα σκέπαζαν και με ένα πανί  και ήταν έτοιμα για να πάνε να ψηθούν. Τότε έπρεπε να ετοιμάσουν το φούρνο. 

Ο φούρνος ήταν σαν ένα μικρό σπιτάκι κτισμένος με τούβλα και πέτρες. Στη βάση είχαν τις πέτρες που ήταν ειδικές γιατί αυτές έπρεπε να κάψουν και πάνω σε αυτές θα έψηναν το ψωμί. Στην αρχή έβαζαν μέσα στο φούρνο διάφορα κλαδιά και ξύλα και τα άναβαν. Αφού είχε κάψει ο φούρνος, τότε ‘έσβηναν’ το φούρνο, δηλαδή έβγαζαν έξω τα ξύλα που έκαιγαν ακόμα για να μην καπνίζουν και μυρίσει το ψωμί. Με μια ξύλινη τσουγκράνα τραβούσαν στην είσοδο του φούρνου τα μικρά καρβουνάκια που ήταν ακόμα αναμμένα και τα άφηναν εκεί για να κρατάει κάποια θερμοκρασία που ήταν απαραίτητη για το ψήσιμο του ψωμιού. Ύστερα με μια βρεγμένη πάνα καθάριζαν τη βάση του φούρνου γιατί εκεί πάνω θα έβαζαν τα ψωμιά να ψηθούν και έπρεπε να είναι καθαρά. Αφού τελείωναν με την προετοιμασία του φούρνου, έφερναν την πινακωτή με τα ψωμιά που έπρεπε να ψηθούν. Τα έβαζαν ένα ένα πάνω σ’ ένα ξύλινο φτυάρι και τα έβαζαν μέσα στον φούρνο κατευθείαν πάνω στις πέτρες που έκαιγαν. Δε χρησιμοποιούσαν ταψί ή άλλο σκεύος. Το ζυμάρι τοποθετούνταν πάνω στις πέτρες του φούρνου. Στη συνέχεια έκλειναν την πόρτα του φούρνου με μια λαμαρίνα για να μη φεύγει η θερμότητα και περίμεναν να ψηθεί το ψωμί.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΪΣΤΡΟΣ – ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΪΣΤΡΟΣ

Ο αυτοδίδακτος μοναδικός φωτογράφος των Μαστιχοχωρίων, αγόρασε την πρώτη του   επαγγελματική μηχανή το 1956. Από τότε και μέχρι το 1970, η φωτογραφία θα γίνει το κύριο επάγγελμά του. Παντρεύτηκε την Καλλιόπη Βιτέλλα το 1947 και απέκτησαν δυο γιους, τον αείμνηστο  Μιχάλη και τον αείμνηστο Φιλόδωρο, που τόσο πρόωρα έφυγαν από την ζωή. Με σχεδόν μόνιμο συνοδό του τον πρωτότοκο γιό του Μιχάλη, που στα 14 χρόνια του, φωτογράφιζε ήδη γάμους,  γύριζε τα Μαστιχοχώρια της Χίου  ως πλανόδιος, αλλά και ως προσωπικός τους φωτογράφος, να απαθανατίζει σημαντικά, αλλά και ασήμαντα γεγονότα της ζωής τους. Ο «Φώτης», όπως τον αποκαλούσαν θα φωτογραφίσει όλη τη Νότια Χίο. Παρελάσεις, αγιασμοί, εγκαίνια σχολείων, αλλά και γάμοι, βαφτίσεις, κηδείες, πανηγύρια, αναμνηστικές φωτογραφίες και στιγμιότυπα από το μάζεμα της μαστίχας, τις εκδρομές, τις παρέες κ.λπ. θα είναι τα θέματά του. Στις αρχές του ’60, κάνει τη μεγαλύτερη μαζική φωτογράφιση. Βγάζει σε όλη τη Νότια Χίο φωτογραφίες για την αστυνομική ταυτότητα. Μια Κυριακή στο Πυργί, καθώς οι Πυργούσοι έβγαιναν από την εκκλησία, θα φωτογραφίσει γύρω στα 350 άτομα. Το συγκλονιστικό αυτό αρχείο, είναι έτοιμη πηγή για μελέτες Ιστορικής Ανθρωπολογίας, όπως επισημαίνει τον Δεκέμβριο του 2000, στο άρθρο της στην Καθημερινή, η Στέλλα Μανέ.Ο Γεώργιος Μαΐστρος πέθανε το Φεβρουάριο του 2000, αλλά άφησε πίσω του έναν θησαυρό, του οποίου δεν είχε επίγνωση. Το φωτογραφικό του υλικό, όπως και το φιλμ του αδελφού του Κώστα, αποτελούν πολιτιστική μας κληρονομιά και για αυτόν τον λόγο τιμήθηκαν ο ίδιος και τα παιδιά του στο τριήμερο των εκδηλώσεων του Λαϊκού Πανεπιστημίου Καλαμωτής το 2016.Οι άνθρωποι σαν το Μαΐστρο μην έχοντας άλλου είδους μέτρα σύγκρισης και κριτήρια αρκούνταν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους στον ρόλο και στον χώρο που βρέθηκαν. Του έφτανε που οι συντοπίτες του αγαπούσαν τις φωτογραφίες του, τις έκαναν κάδρα και τις έβαζαν στα σπίτια τους και που εκείνος μέσα από αυτές κατάφερε να ξεφύγει απ’ την ανωνυμία των προδιαγραφών του και να γράψει, με μία έννοια, ιστορία. 

Το όνομά του και οι φωτογραφίες του με τη σφραγίδα «Φώτο Μαΐστρος»,  δεσπόζουν σχεδόν σε όλα τα σπίτια της Καλαμωτής και των Νοτιοχώρων και θα επιβεβαιώνει ότι ο Γιώργης Μαΐστρος ήταν κάτι πολύ περισσότερο από ένας χωρικός. Ήταν, χωρίς να το ξέρει ίσως, ένας καλλιτέχνης, που θα μας φέρνει θύμησες και μνήμες από χρόνια τρυφερά, και πρόσωπα και γεγονότα αγαπημένα. Από μια Καλαμωτή που γνώρισε μεγαλεία και δόξες και που γαλούχησε επιστήμονες και ανθρώπους των γραμμάτων, που σήμερα κατέχουν αξιόλογες θέσεις σε ολόκληρη τη Χίο, αλλά και το Πανελλήνιο!


ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΑΡΓΑΣ

Με το πέρασμα των χρόνων, καθώς ο τρόπος ζωής των ανθρώπων άλλαζε, πολλά επαγγέλματα εξαφανίστηκαν, μεταξύ αυτών και το επάγγελμα του τσαγκάρη που τείνει σήμερα να εξαφανιστεί τελείως. Στην Καλαμωτή πλέον δεν υπάρχει κανένας τσαγκάρης, Ο τελευταίος που άφησε το στίγμα του στο χωριό ήταν ο Κυριάκος Κάργας. Πάντα ήταν σκυφτός πάνω από τον πάγκο του, με σύμμαχο το φως του παραθύρου αν ήταν τυχερός, διαφορετικά με το αδύναμο φως της λαμπίτσας του, κατάφερνε ταπεινά, να εξυπηρετεί τον κόσμο… Τα χρόνια εκείνα δεν είχαν την πολυτέλεια οι άνθρωποι να αγοράσουν παπούτσια κάθε φορά που χαλούσαν τα παλιά τους. Τα πήγαιναν στον Κυριάκο και τα διόρθωνε.Τα εργαλεία που χρησιμοποιούσε ο Κυριάκος ήταν το ξύλινο καλαπόδι για να κατασκευάσει πάνω του το παπούτσι, οι ξύλινες πρόκες, το σουβλί, η τανάλια, η λίμα, η φαλτσέτα και η ποδοκίνητη μηχανή για να ράβει γρηγορότερα τα παπούτσια. Τα υλικά που χρησιμοποιούσε εκτός από το δέρμα ήταν κερί και κόλλα. Ο χρόνος που χρειαζόταν για να φτιαχτεί ένα ζευγάρι ήταν δύο ημέρες.Το μαγαζί του Κυριάκου στην εποχή τού 1960 ήταν στέκι της νεολαίας του χωριού. Είχε αγοράσει ένα ραδιόφωνο με μπαταρίες και άκουγαν κάθε Κυριακή απόγευμα τους αγώνες ποδοσφαίρου, δίνοντάς του μισή δραχμή ο καθένας για να αγοράσει καινούργιες μπαταρίες. Εκτός από το επάγγελμα του τσαγκάρη ήταν και αυτοδίδακτος μουσικός ,έπαιζε ακορτεόν στα πανηγύρια μαζί με τον Καρούση που έπαιζε ούτι και σε εκδηλώσεις του Δημοτικού Σχολείου. Σήμερα στο χωριό δεν υπάρχει τσαγκάρης, αφού όλοι αγοράζουν τα έτοιμα βιομηχανοποιημένα υποδήματα που είναι πιο φθηνά.



ΜΠΑΚΑΛΗΣ 

Παντοπωλείο Νικολάου Κ. Κανάριου

Τα μπακάλικα την εποχή εκείνη ήταν τα στέκια, τα γεμάτα ζεστασιά και ανθρωπιά, ήταν τόπος συνάντησης και επικοινωνίας των κατοίκων της Καλαμωτής. Αυτό που ξεχώριζε αυτά τα μπακάλικα από τα σημερινά μίνι μάρκετ που υπάρχουν πια και στα πιο μικρά χωριά ήταν η χαρακτηριστική μυρωδιά τους. Η διαμόρφωση τω παλιών παντοπωλείων και τα εμπορεύματά τους, που βρίσκονταν στα ξύλινα ράφια, ήταν τελείως διαφορετικά από τα σημερινά, αλλά φιλικά προς το περιβάλλον. Εκεί οι άνθρωποι του χωριού έβρισκαν τα πάντα. Από φρέσκο ψωμί που έφερνε στο μπακάλικο κάθε μέρα ο πλανόδιος φούρναρης, για όσους δε ζύμωναν στο σπίτι μέχρι μακαρόνια, ρύζια, ζάχαρες, αλεύρια, καφέ, όσπρια χύμα, κονσέρβες, σαρδέλες, φρίσες κι ό,τι άλλο μπορούσε να ζητήσει κανείς. Φυσικά πατάτες, , ντομάτες και φρούτα. Είχαν χύμα σε λευκά λινά τσουβάλια, αλεύρι, ζάχαρη, αλάτι, ρύζι, όσπρια όπως φακές, φασόλια, ρεβίθια, φάβα και ξηρούς καρπούς, και μερικά μπαχαρικά.

Οι αξέχαστοι μπακάληδες ή παντοπώλες στο χωριό μας ήταν στην δεκαετία του ΄50 και του ΄60 οι εξής:

Κάτω Πλάτσα- Βιτέλας Κώστας, Κανάριου Παρασκευή, Βιτέλας Νίκος, Παρθενίδης Δήμος, Κωσταρής Κώστας, Φιστές. Πάνω Πλάτσα- Βιτέλλα Ευανθία, Κανάριος Νικόλαος. Πάνω Πόρτα- Τρούλος Ξένος, Γαλάτουλας Αθανάσιος, Βεργίτσης Δημήτρης.Έξω Πλατεία Απλάδα- Μπέλλας Γεώργιος, Βιτέλλας  Ισίδωρος, Σαρρής Γεώργιος- Μάγγας.

Σήμερα υπάρχουν στην  Καλαμωτή ένα μπακάλικο του Κωσταρή και ένα SOUPER ΜΑRCΕΤ,  του Σαραντινούδη Δημήτρη .



VIDEO CLUB

Μια ολόκληρη βιομηχανία άνθισε και εξαφανίστηκε εντελώς μέσα στα τελευταία 40 χρόνια: η ενοικίαση βίντεο. Το πρώτο video club άνοιξε στο χωριό το 1983 από την Εύη Κανάριου και νοίκιαζε βίντεο έναντι 200 δραχμών την ημέρα. Δυστυχώς με την εξέλιξη της τεχνολογίας, και την εμφάνιση του Netflix, μπορούσε πλέον κανείς να δει ταινίες και σειρές κατ’ ευθείαν από τις φορητές συσκευές του.




ΠΑΓΩΤΑ  ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΡΙΤΗΣ

Το παγωτό είναι το γλύκισμα κατατεθέν του καλοκαιριού και η μεγάλη αγάπη μικρών-μεγάλων που το καταναλώνουν μαζικά τους θερινούς μήνες και όχι μόνο, το παγωτό αδιαμφισβήτητα είναι ένας από τους πιο γλυκούς πειρασμούς της καθημερινότητάς μας. 
Την δεκαετία του 60 υπήρχε στην Καλαμωτή το κατάστημα του Παντελή  Κριτή, το οποίο μονοπωλούσε στην κατασκευή του παγωτού στο χωριό. .Έχοντας μια χειροκίνητη παγωτό μηχανή ο Παντελής αφού την γέμιζε με τα απαραίτητα υλικά γάλα, αφράτη κρέμα γάλακτος, αυγά και αρωματική βανίλια, αναζητούσε παιδιά να γυρίσουν την παγωτό μηχανή.
 Ήμουνα ένα από τα παιδιά της τότε εποχής που πηγαίναμε να γυρίζουμε την παγωτό μηχανή  μέχρι να γίνει η ψύξη στο παγωτό. Η αμοιβή μας ήταν ένα χωνάκι της  μίας δραχμής συν πέντε δραχμές. Εκτός από το παγωτό έφτιαχνε ωραίο καταϊφι και μπακλαβά,
Ο Παντελής είχε μια μεγάλη διαδρομή γεμάτη από γλυκές γεύσεις και δημιουργίες, με μεράκι και συνέπεια είχε καταφέρει να είναι μοναδικός στο είδος του, που δυστυχώς χάθηκε στην συνέχεια μετά το φευγιό του.
Η δροσιστική γλυκιά γεύση του παγωτού είναι η απόλαυση που συνδέεται όσο τίποτα άλλο με τις παιδικές, ανέμελες αναμνήσεις. Η πιο μεγάλη χαρά για ένα παγωτατζή ήταν να βλέπει την ευτυχία στα μάτια των παιδιών όταν έπαιρναν στα χέρια τους το λαχταριστό  χωνάκι.
Σήμερα, που μας είναι εύκολο να αγοράσουμε ένα παγωτό από το διπλανό περίπτερο, το επάγγελμα του παγωτατζή έχει εξαφανισθεί.





ΕΙΣΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ - ΞΕΝ.Μ. ΚΑΝΑΡΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΒΑΡΛΑΣ
ΟΔΗΓΟΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ - ΓΕΩΡΓΙΟΣ.Μ. ΚΑΝΑΡΙΟΣ ΚΑΙ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΪΜΑΚΗΣ




Mε το τέλος του πολέμου οι κάτοικοι της Καλαμωτής  προσπαθούν να γιατρέψουν τις πληγές που τους άφησε ο πόλεμος και να δημιουργήσουν  προοπτικές ανάπτυξης και ευημερίας. Σε αυτό βοήθησε τους συγχωριανούς μας και η συγκοινωνία με το πρώτο Λεωφορείο στο χωριό.

Από το 1950 μέχρι το 1960 περίπου, η συγκοινωνία του χωριού με την πόλη της Χίου, γίνονταν κυρίως με το λεωφορείο μάρκας CHEVROLET, 24 θέσεων με οδηγό τους ιδιοκτήτες Γεώργιο Κανάριο και εισπράκτορα τον Ξένο Κανάριο. Το 1962 έγινε η αντικατάσταση του πρώτου Λεωφορείου με το δεύτερο και το 1977 έγινε η αντικατάσταση του δεύτερου Λεωφορείου, με το τρίτο, πάντα με τους ίδιους ιδιοκτήτες.




Το χωριό, οι άνθρωποι, τα προϊόντα, οι παραγγελιές, εξυπηρετούνταν σε πολύ καλό επίπεδο με το λεωφορείο, σε χρόνια όπου το οδικό δίκτυο ήταν σε άσχημη κατάσταση.Το δρομολόγιο του Λεωφορείου ξεκινούσε το πρωϊ από την Καλαμωτή, Αρμόλια, Καλαμωτή και περνούσε από τα χωριά  μέσω Σικιλιάς, Έξω Διδύμας, Μέσα Διδύμας, Μυρμήγκι, Θολό Ποτάμι και το Βράδυ επιστροφή στην Καλαμωτή, Αρμόλια, Καλαμωτή.

Ο ερχομός του Λεωφορείου στο χωριό ήταν το γεγονός της ημέρας, τα παιδιά το περίμεναν  στο είκοσι και ξάπλωναν κάτω στο χώμα και αφουγκράζονταν στο έδαφος για να ανιχνεύσουν τον θόρυβο της μηχανής του Λεωφορείου. Όταν ερχόταν κρέμονταν από τον προφυλακτήρα και τη σκάλα, που οδηγούσε στην οροφή του Λεωφορείου. Γινόταν όμως αντιληπτοί από τον εισπράκτορα που τους έβαζε την φωνή για να μη πέσουν και τσακιστούν, τα παιδιά το έβαζαν στα πόδια, μόνο για να το ξανακάνουν την άλλη ημέρα. Σαν έφθανε το Λεωφορείο στην πλατεία του χωριού, σχεδόν όλο το χωριό μαζεύονταν γύρο του για να δούνε ποιοι ήρθανε, τι νέα έφεραν, στην πραγματικότητα έπαιρναν μια γεύση από τον έξω κόσμο. Κάτι ήταν και αυτό γι αυτούς που δεν μπορούσαν να φύγουν από το χωριό .

Ο εισπράκτορας του λεωφορείου υπήρξε μια πολύ χαρακτηριστική φιγούρα της Χιώτικης ζωής : ο επιβάτης έμπαινε στο όχημα από την πίσω πόρτα, έδινε το κόμιστρο στον εισπράκτορα και προχωρούσε στα ενδότερα.

 Έτσι περίπου ήταν τότε η καθημερινότητα και πιστεύουμε ότι, το λεωφορείο είχε το δικό του θετικό μερίδιο στη ζωή του κάθε χωριού εκείνα τα όμορφα και αλησμόνητα χρόνια. Δυστυχώς, η οικονομική απομόνωση και η κοινωνική απαξίωση, οδήγησε το ΚΤΕΛ  στο κλείσιμο στις 11 Αυγούστου 2025.





Σήμερα τα παραδοσιακά καμίνια που παρασκεύαζαν κάρβουνο είναι μια γλυκιά ανάμνηση. 
Στην έξοδο από το χωριό στην συμβολή των δρόμων Κώμης -Αρμολίων λειτουργούσε μέχρι και την δεκαετία του 60 ένα μοναδικό παραδοσιακό καμίνι που ανήκε στον αείμνηστο Στεφανάρα Ι.
 Η εικόνα που έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη μου είναι, όταν έστηνε το καμίνι με μεγάλη τέχνη που μόνος ο ίδιος γνώριζε, μάζευε τα ξύλα από το βουνό τα οποία είχε κόψει σε μικρά κομμάτια και τα τοποθετούσε στο καμίνι. Τα κάρβουνα για πολλά χρόνια αποτελούσαν την κυριότερη πηγή για το μαγείρεμα και την θέρμανση.





Στην Καλαμωτή υπήρχαν  τρεις Μύλοι, ένας στην δυτική πλευρά ο Μύλος του Μαγγανά και νότια ανατολικά οι Μύλοι του Δαμαλά και τού Μελισσινού. Η παρασκευή του αλευριού πριν το πάνε στο Μύλο οι Καλαμωτούσοι, ξεκινούσε με το καθάρισμα του  σιταριού. Το σιτάρι κοσκινιζόταν στο σιταρικό και μέσα σε σακιά μεταφερόταν στον Μύλο.

Όταν ο μύλος ήταν έτοιμος να μπει σε λειτουργία, ο μυλωνάς ξεδίπλωνε το ένα πανί, σαν ειδοποιητήριο, για να πάνε οι χωρικοί τ’ αλέσματά τους στον μύλο. Τότε τα μονοπάτια γέμιζαν με κάρα ή γαϊδουράκια φορτωμένα σε σακιά όλο τον κόπο της χρονιάς. Πολλές φορές, τη μεταφορά αναλάμβαναν οι γυναίκες του χωριού, κουβαλώντας τα σακιά. Με τον ίδιο τρόπο κουβαλούσαν πίσω στο σπίτι το αλεύρι για το ψωμί της οικογένειας.

Ο άνεμος μέσω των τεράστιων πανιών, έθετε σε κίνηση τον κεντρικό ξύλινο άξονα του Μύλου. ο οποίος κινούσε την τεράστια μυλόπετρα που υπήρχε στην βάση του. Το σιτάρι έπεφτε από τα κοφίνια στον χώρο της μυλόπετρας και μετατρεπόταν σε αλεύρι.  

Ο μύλος ήταν σε ετοιμότητα όλο το εικοσιτετράωρο. Δεν υπήρχε ωράριο, μήτε μέρα ανάπαυσης∙ ξέχωρα από τις μετρημένες δεσποτικές γιορτές. Την ένταση της δουλειάς ρύθμιζε η ανάγκη, η εποχή και ο καιρός. Ένας ανεμόμυλος μπορούσε να αλέσει 20-70 κιλά σιτηρών την ώρα, ανάλογα με την ένταση και τη φορά του ανέμου.

ΚΟΥΡΕΙΟ -  ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΒΙΤΕΛΛΑΣ -ΗΛΙΟΣ=



Η Καλαμωτή είχε έξη κουρεία, ο Σιδερής Βιτέλλας, ήταν ο τελευταίος επαγγελματίας της κάτω πλάτσας, που μας άφησε χιλιάδες αναμνήσεις που διαδραματίστηκαν στον χώρο της δουλειάς του, στο κουρείο, όπου ζήσαμε όλοι μας μεγάλες και ιστορικές στιγμές.Στο κουρείο του μαζευόταν όλη η νεολαία του χωριού και όχι μόνο, ανεξαρτήτως κομματικών αποχρώσεων και με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο μας έλεγε συμβουλές και ιστορίες από την δική του επαγγελματική του πορεία. 


Επίσης υπήρξαν και άλλα επαγγέλματα και να με συγχωρέσουν αν λησμόνησα κανένα, όπως τα υφασματοπωλεία του Μανώλη Βαρλά και του Γιάννη Βάμβα, τα Ψιλικά- κλωστές του Μιχάλη Σταμούλα, είδη ρουχισμού του Νικολάου Καμαριά,τα Ραφεία Σίμου Γαλάτουλα και Ευριδίκης Σταμούλα,ο γανωματάς Σίμος. το περίπτερο τσιγάρων της Αναστασίας, οι ταβέρνες Κλαδιά,-  Μιχαλάκη,- Φιστέ,-Τσιμιδόπουλου,  τα καφενεία Σταμούλα,-Μονίαρου -Αριστοτέλη -{ Τριαντάφυλλος -Σαρρής}-Φραγκούλη - τα κουρεία Τσίχλα και Πικριδά, -τα τσαγκαραδικα του Γιάννη Βαγιανού ,- του Ξυντάρη. και τα κρεοπωλεία Ξενοφών Δαμαλά.-Ιάκωβου Φιστέ.-Μιχάλη Φιστέ και Μανώλη Φιστέ.

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Μέσα σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες κατάφερναν να ξεπερνούν όλες τις δυσκολίες χρησιμοποιώντας τα υλικά που τους έδινε η φύση. Τα ξύλα, τις πέτρες και τα άλλα υλικά τα κατεργάζονταν με μεγάλη επιδεξιότητα και τους έδιναν το σχήμα και τη μορφή που ήθελαν για να μπορέσουν να τα χρησιμοποιήσουν για τις ανάγκες τους.
Επιπλέον το ότι δεν είχαν πολλές ευκολίες αυτό τους ανάγκαζε να σκεφτούν και να επινοήσουν οι ίδιοι τα εργαλεία και τους τρόπους για να ξεπεράσουν κάθε δυσκολία.
Αξίζει να δείχνουμε το σεβασμό μας σε όλους τους παλιότερους που μέσα από τόσες δυσκολίες πάλεψαν κι έφτιαξαν τον κόσμο καλύτερο για να τον χαιρόμαστε όλοι εμείς σήμερα.
Πρέπει να είμαστε περήφανοι για τους προγόνους μας.
Μας έμαθαν ότι μπορούμε με την προσπάθεια και την επιμονή να ξεπεράσουμε όλες τις δυσκολίες. Σε κάθε πρόβλημα υπάρχει λύση. Αρκεί να ψάξουμε να τη βρούμε. Η άνεση που μας έδωσε ο πολιτισμός να μην είναι φρένο στη σκέψη μας ούτε να μας αποκοιμίζει και να μας κάνει απλώς καταναλωτές. Μπορούμε κι εμείς να φτιάξουμε πολλά. Μπορούμε κι εμείς να επινοήσουμε λύσεις. Γιατί η πρόοδος πρέπει να συνεχιστεί. Γιατί οι επόμενες γενιές περιμένουν από μας έναν κόσμο καλύτερο από αυτόν που παραλάβαμε.